Oppassen voor bejaarden

fotomontage Pieter van Ginneken

Dit verkeersbord in Engeland veroorzaakte veel ophef omdat tegenstanders vonden dat hiermee ten onrechte alle ouderen als zwak en behoeftig werden uitgebeeld. Toch is het bord inmiddels bijna veertig jaar in gebruik. Kortgeleden was ook in Nederland ophef met betrekking tot bejaarden, naar aanleiding van het voorstel van een Tweede Kamerlid om in het ziekenhuis ouderenspecialisten te betrekken bij de zorg voor kwetsbare oudere patiënten. Ingezonden-brievenschrijvers buitelden over elkaar heen om dit voorstel te bekritiseren; het doel zou kostenbesparing zijn, complotdenkers zagen het als een slinkse manier om het levenseinde te vervroegen. Gelukkig kwam daarna vanuit de ouderenbonden steun voor het voorstel. Oudere patiënten zijn er juist bij gebaat dat een ouderenspecialist betrokken is bij de zorg voor hen. Dit medisch specialisme wordt ook wel geriatrie genoemd, met als medisch specialist de klinisch geriater.

Geriatrie houdt zich bezig met onderzoek, diagnose en behandeling van ouderdomsziekten, waarbij wordt onderkend dat ouderen vaak meerdere aandoeningen tegelijkertijd hebben en dat sommige symptomen kunnen wijzen op ziektes die bij jongeren vrijwel niet voorkomen of tot een andere diagnose zouden leiden. Daarnaast moet ermee rekening worden gehouden dat in vergelijking met jongeren, ouderen vaak meer medicijnen gebruiken. Het verminderd gehoor of zicht, en soms ook de mentale conditie van de oudere patiënt, maakt dat de medisch specialist extra zorgvuldig moet zijn in een gesprek met die patiënt om tot diagnose en behandeling te komen.

Risico’s van medische ingrepen bij ouderen zijn ook groter. Soms is de kans op schade zo groot dat overwogen zou moeten worden of een ingreep wel zinvol is. De geriater zal dan ook vaak de rol van andere specialisten coördineren bij de behandeling van de geriatrische patiënt.

Ziekenhuis Gelderse Vallei, bij monde van geriater Desirée Verheijen, legde bij het Platform Wageningse Ouderen de veranderingen uit die daar hebben plaatsgevonden ten gunste van de kwetsbare oudere patiënt. Centraal staat de eigen regie van de patiënt, ondersteund door het ziekenhuis. Belangrijk is dat de oudere zelf tijdig de eigen wensen ten aanzien van al dan niet behandelen, reanimatie en dergelijke vastlegt zodat voorkomen wordt dat in een crisissituatie anders dan gewenst wordt gehandeld. Het ziekenhuis verwelkomt de begeleiding van de patiënt door partner of mantelzorger.

We mogen blij zijn met de geriater als speciale oppas voor bejaarden.